Magna Carta
Magna Carta latın dilindən tərcümədə "böyük sənəd” deməkdir. Bu azadlıqlar toplusu böyük mübarizə nəticəsində 1215-ci il iyunun 15-də Rannimind qəsəbəsində qəbul edilmişdir. Həmin sənəd insan haqları , kral hakimiyyətinə qoyulmuş məhdudiyyətlər , hüquqi norma və proseduraların siyahısından ibarət idi. Magna Carta və ya İngilis Azadlıqlarının Böyük Toplusu kimi tanınan bu sənəd 63 bənddən ibarət olub "Krallığımızın bütün azad insanlarına” sözləri ilə başlanırdı. Magna Carta-ya görə , bundan belə baronların razılığı olmadan kral heç bir mühüm siyasi və iqtisadi qərar qəbul edə bilməzdi...Bu sənədi kral Con imzalamışdı. Kral Con bu sənədi imzaladıqdan sonra vədinə xələf çıxır yenidən baronlarla mübarizəyə başlayır lakin məğlub olur.Onun varisi III Henrix Magna Carta-nın qevvəsini yenidən bərpa edir və beləliklə 1225-ci ildən yenidən qüvvəyə minir.
İngiltərə kralı Conun imzaladığı İngilis Azadlıqlarının Böyük Toplusu
Allahın mərhəməti ilə İngiltərə kralı , İrlandiya hökmdarı , Normandiya və Akvitaniya hersoqu , Anju qrafı Ccon öz arxiyepiskopları , yepiskopları , abbatları , qrafları , baronları , hakimləri, meşəbəyiləri, şerifləri, idarəçiləri , nökərləri , olan bütün qulluqçu və sadiq təbəələrinə müraciət edir:
Sizi salamlayıram ... ...Krallığımızın bütün azad insanlarına özümüzün və varislərimizin adından aşağıda göstərilən Azadlıqları onların və varislərin sahibliyinə və mühafizəsinə əbədi olaraq bəxş edirik:
...(12)Krallığımızın Ümumi Şurasının razılığı olmadan krallığımızda heç bir vergi və mükəlləfiyyət tətbiq edilə bilməz...
(20)Xırda cinayət törətmiş azad insan ancaq həmin cinayətin dərəcəsinə görə , ağıra cinayətə görə də həmin qayda da , amma öz statusundan məhrum edilməmək şərti ilə cəzalandırılacaq. Beləliklə , kral məhkəməsinin rəhmdilliyi ilə üzləşmiş tacir öz mallarından , əkinçi isə öz torpaqlarından məhrum ediləcək. Bu cəzalardan heç biri qonşuluqla yaşayan ləyaqətli adamların and içərək çıxardıqları qərar olmadan verilə bilməz...
(40)Hüquq və ya ədalətli heç kəsə satmayacaq , rədd cavabı verməyəcək və təxirə salmayacağıq ...
Mənbə:Demokratiya Antologiyası.Hikmət Hacızadə
| 
